فرآیند انتشار مقاله علمی و به ویژه زمان و هزینه‌های مرتبط با آن همواره یکی از دغدغه‌های دانشجویان و محققانی است که در تلاش برای چاپ مقالات خود هستند. با وجود اینکه هزینه انتشار مقاله علمی در برخی ژورنال‌های معتبر بسیار بالا است، عمده محققان ترجیح می‌دهند که این فرآیند را طی کنند چراکه اطمینان دارند حاصل سال‌ها تحقیق و تلاش خود را از این طریق به گوش افراد صاحب نظر در این حوزه می‌رسانند.

بسته به اینکه قصد دارید مقاله علمی خود را در چه نوع ژورنالی چاپ کنید، قیمت و زمان این فرآیند کاملاً متفاوت است. لیکن، سوال این جاست: هزینه‌ها و زمان انتشار مربوط به چه مراحلی است؟ پرداخت هزینه‌ها به چه صورت انجام می‌شود؟ انتشار مقاله در هر مجله چه مدت طول می کشد؟ در طول مقاله پیش‌رو، قصد داریم تا شما را با تمام نکات مرتبط با هزینه و زمان انتشار مقاله علمی آشنا کنیم.

آیا امکان انتشار مقالات به‌صورت رایگان وجود دارد؟

در میان مجلات و ژورنال‌هایی که در سطح جهان فعالیت می‌کنند، مجله‌هایی نیز وجود دارند که مقاله علمی را بدون اخذ هزینه چاپ می کنند. اما به نظر شما، چنین مجلاتی چه میزان خواننده در سال دارند و ضریب تاثیر آن‌ها چگونه است؟

بدیهی است که پرداخت هزینه‌ی بیشتر جهت چاپ مقاله در مجلات معتبر روند منطقی دارد و براساس ضریب تاثیر بالای آن‌ها، رتبه‌بندی جهانی و تعداد مخاطبان تعیین می‌شود. بنابراین، انتشار مقالات در ژورنال‌هایی که رایگان فعالیت می‌کنند تاثیرگذاری چندانی نخواهد داشت. با این وجود، همچنان عده زیادی از محققان جهت کاهش هزینه‌های خود، مقالات خود را در این‌گونه مجلات چاپ می‌کنند.

درصورتی‌که هدف شما از انتشار مقاله علمی، انتقال مفاهیم و جدیدترین ایده‌های تخصصی به تعداد زیادی از اندیشمندان در جهان باشد، بهتر است در ابتدا مجله مناسب و حرفه‌ای را برای این اقدام انتخاب کنید. البته، در میان انواع مختلف ژورنال‌ها، حتماً قادر خواهید بود که مجلاتی را با ضریب تاثیر و قیمت‌ مناسب بیابید. هزینه انتشار مقاله اهمیت زیادی دارد؛ بنابراین، از خود بپرسید که چرا قصد چاپ این یافته‌ها را دارید؟ آیا ارزش این مقاله بالاتر از هزینه‌ای است که برای آن پرداخت می‌کنید؟ پاسخ این سوالات به شما کمک می‌کند که ژورنال مناسبی را برای اهداف خود در نظر بگیرید.

هزینه انتشار مقالات در ژورنال‌های معتبر

اعداد و ارقام مرتبط با هزینه انتشار مقاله علمی در مجلات مختلف طیف گسترده‌ای دارد. این هزینه‌‌ها رابطه مستقیمی با نوع مجله، نوع فعالیت و امتیازات آن دارد. در چنین شرایطی، مجلات با ضریب تاثیر بالا، کیفیت مناسب، خوانندگان بیشتر و امتیازات جهانی بهتر، هزینه‌های به‌مراتب بیشتری را از متقاضیان انتشار مقاله علمی دریافت می‌کنند.

داخلی یا خارجی بودن مجله نیز در هزینه انتشار مقالات تاثیرگذار است. طبیعی است که قیمت‌ها در ژورنال‌های معتبر داخلی به‌مراتب کمتر است. همچنین، مجلات بین‌المللی در کشورهای اسلامی نیز هزینه های متفاوتی دارند.

مجلات و ژورنال‌هایی که مقالات خود را به‌صورت دسترسی آزاد (open access) منتشر می‌کنند، مقالات را در دسترس مخاطبان بیشتری قرار می دهند و همین مساله در قیمت‌های آن‌ها موثر است. اگرچه نحوه قیمت‌گذاری مجله‌های مختلف به عوامل زیادی بستگی دارد، معمولاً ژورنال‌هایی که دسترسی آزاد دارند در محدوده قیمتی 3000 تا 50000 دلار آمریکا قرار داشته و این میزان هزینه را از متقاضیان اخذ می‌کنند.

البته این قیمت‌ها با توجه به بازار ارز کشور دائماً در حال نوسان است. درصورتی‌که تمایل به اطلاع دقیق از قیمت‌ها دارید، بهتر است لیستی از مجلات منتخب خود را تهیه کرده و به وب‌سایت آن‌ها مراجعه کنید. ژورنال‌ها موظف هستند آمار مشخصی از هزینه‌های مرتبط با فرآیند انتشار مقاله در مجله خود را در وب‌سایت قرار دهند.

جالب است بدانید مجلات معتبر گاه برخی مقالات را بدون دریافت هزینه به چاپ می‌رسانند. در واقع، مقالاتی که دارای کیفیت مطلوبی بوده و حاوی مطالب فوق‌العاده ارزشمندی باشند، از نظر برخی مجلات تخصصی به قدری ارزشمند هستند که آن‌ها حاضرند چنین مقالاتی را به‌صورت خاص و به رایگان به چاپ برسانند.

انتشار مقاله علمی چقدر زمان می‌برد؟

گاه هدف محققان و دانشجویان از انتشار مقالات استفاده از آن در جهت دریافت رتبه علمی برای موقعیت‌های تحصیلی و شغلی است. در چنین مواقعی، محدودیت زمانی داشته و نیاز دارید تا مقالات شما سریعاً انتشار یابد. بنابراین، توجه داشته باشید که مجلاتی را جهت چاپ مقالات انتخاب کنید که سرعت فرآیند انتشار را به حداقل ممکن برسانند.

اینکه هر مجله چه مدت زمانی را جهت چاپ در نظر می‌گیرد کاملاً نامشخص است! چراکه این فرآیند معمولاً با مشکلات ریز و درشتی همچون نحوه پرداخت هزینه‌ها یا داوری مواجه می‌شود. به ‌عنوان مثال، ممکن‌ است شما با پرداخت هزینه مشکل داشته باشید و نتوانید نیازهای مجلات را طبق استاندارد برآورده کنید. همچنین، گاه داوری مقاله علمی زمان‌بر خواهد بود. بنابراین، مجلات و ژورنال‌های مختلف مدت زمان خاصی را مشخص نکرده و به ارائه یک بازه زمانی بسنده می‌کنند.

مدت زمانی که صرف نگارش و ویرایش مقالات می‌شود کاملاً به خودتان بستگی دارد و تلاش جهت کاهش این زمان به‌ نفع شماست. همچنین، مرحله‌ای که مقاله علمی به تایید نهایی می‌رسد و در صف چاپ قرار می‌گیرد نیز معمولاً قابل پیش‌بینی است. تنها مرحله‌ای که ممکن‌ است شما را از چند ماه تا یک‌ سال منتظر بگذارد بخش داوری است!

آیا امکان چاپ سریع مقاله علمی وجود دارد؟

اگر فرصت زیادی جهت چاپ مقاله خود ندارید و باید نتیجه آن را به سرعت دریافت کنید، بهتر است که وقت خود را با مجلات بزرگ هدر ندهید! چراکه این ژورنال‌ها سخت‌گیری‌های زیادی دارند و از طرفی حجم مقالات ارسالی برای آن‌ها زیاد است. همین دلایل باعث می‌شود که مدت زمانی که باید در انتظار نتیجه بمانید بیشتر شود.

البته هدف شما از نگارش و چاپ مقاله نیز اهمیت زیادی دارد؛ اما اگر تصور می‌کنید که اعتبار، رتبه‌بندی و ایمپکت فاکتور مجله در اهداف شما تاثیر چندانی ندارد، مجله‌ای معمولی را انتخاب کنید. بی‌شک فرآیند انتشار مقالات شما در چنین مجلاتی سریع‌تر پیش می رود؛ این در حالی است که هزینه‌های شما نیز به‌شدت کاهش می‌یابد.

اگر کار ترجمه یا ویراستاری مقاله علمی را به موسسات معتبر و حرفه‌ای بسپارید، تا حد زیادی در زمان خود صرفه جویی خواهید کرد، چراکه این موسسات از افراد باتجربه‌ای بهره می‌برند و قادرند که زمان ترجمه یا ویراستاری را به‌شدت کاهش دهند. بنابراین، با کاهش زمان نگارش و آماده‌سازی مقاله، سرعت فرآیند انتشار را افزایش می‌دهید.

عوامل تاثیرگذار بر زمان انتشار مقالات

مسائل زیادی در روند چاپ و انتشار مقالات وجود دارد که به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر این فرآیند تاثیرگذار هستند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• تاخیر در تعیین زمان انتشار توسط مجلات: معمولاً در برنامه‌ریزی‌هایی که از طرف مجلات مختلف جهت تعیین زمان انتشار صورت می‌گیرد تاخیراتی به وجود می آید. در واقع، هر ژورنال باید جای خالی جهت چاپ مقاله پیدا کند. صف انتشار در برخی مجله‌ها به‌اندازه‌ای شلوغ است که ممکن ‌است انتشار مقاله از لحظه تایید نهایی آن ماه‌ها زمان ببرد.

• ویرایش نهایی نسخه قابل چاپ: برخی مجلات ممکن‌ است ویراستاری‌ مخصوص به ‌خود را داشته باشند. در چنین شرایطی، مدت زمان بیشتری صرف انتشار مقاله علمی می‌شود. در این میان، برخی دیگر از ژورنال‌ها بدون حروف‌چینی، اقدام به انتشار مقاله می‌کنند. بنابراین، نحوه چاپ و انتشار مقاله نیز در سرعت نهایی تاثیرگذار است.

• سرعت مجلات: به‌طور کلی، مجلات مختلف سرعت انتشار متفاوتی در تمامی فرآیندهای چاپ دارند. به ‌عنوان مثال، هدف یک ژورنال آن است که بیشتر مراحل را با سرعت بالایی انجام دهد و سرعت چاپ خود را به حداقل ممکن برساند. این درحالی است که مجله دیگری کاملاً متفاوت عمل می‌کند. بنابراین، هنگام انتخاب ژورنال به این مسائل نیز توجه کافی داشته ‌باشید.

نگاه اجمالی

از زمانی که اقدام به نگارش مقاله علمی می‌کنید تا لحظه انتشار نهایی آن در مجله، با هزینه‌های مختلفی روبرو خواهید شد و زمان انتشار نیز به عوامل زیادی بستگی دارد. در ابتدا، باید به‌ خوبی بدانید که چه مجله‌ای و با چه ویژگی‌هایی برای اهداف شما مناسب‌تر است. هنگام انتخاب مجلات مختلف، حتماً به وب‌سایت‌ آن‌ها مراجعه کنید و مسائلی مانند هزینه انتشار و مدت زمان انتظار جهت چاپ را بررسی کنید.

این شما هستید که باید بر اساس نیازها و خواسته‌های خود مجله مناسبی را در نظر بگیرید. همچنین، توجه به معیارهایی نظیر رتبه‌بندی، ضریب تاثیر و اعتبار ژورنال‌ها نیز به شما کمک می‌کند تا به هدف اصلی خود یعنی انتقال مفاهیم و ارزش‌های علمی اندیشمندان در سراسر جهان، دست یابید.